12 مورد از باورهای اشتباه حقوقی
متاًسفانه، این روزها باورهای اشتباه حقوقی به واسطه فیلم و سریال ها در جامعه باب شده است. عموم مردم جامعه به علت بی اطلاعی از قانون، این باورها را درست و صحیح می دانند. حتماً تاکنون برای شما پیش آمده است که بخواهید بدانید کاری که قصد انجام آن را دارید از نظر حقوقی چه حکمی دارد و آیا مشمول کیفر و مجازات می شود یا خیر؟ اگر می خواهید با باورهای اشتباه حقوقی که تا به حال نمی دانستید، بیشتر آشنا شوید با ما در وکیل میت همراه باشید.
- اگر از کسی شکایت کنید و نتوانید آن را اثبات کنید، طرف مقابل می تواند اعاده حیثیت کرده و شما را محکوم کند
این یکی از اولین موارد در رابطه با باورهای اشتباه حقوقی است؛ چرا که دادگاه محل تظلم خواهی و رسیدگی به شکایات است. حق شما طرح شکایت و وظیفه اصلی دادگاه بررسی صحت آن خواهد بود. عدم اثبات شکایت مسئولیت کیفری را به دنبال نخواهد داشت. البته بهتر است بدانید در شرایطی که شکایت موجوب آبروریزی و آسیب به موقعیت اجتماعی شخص مقابل شود، امکان اعاده حیثیت وجود خواهد داشت.
- والدین می توانند فرزندان خود را از ارث محروم کنند
به طور کلی، پدر و مادر نمی توانند فرزندان خود را از ارث محروم کنند و این یکی دیگر از باورهای اشتباه حقوقی است که اکثر مردم از آن بی اطلاع هستند. وصیت نامه متوفی تنها در مورد یک سوم اموال وی معتبر است. تنها در مواردی مانند قتل توسط مورث و کفر و لعان امکان محرومیت از ارث وجود خواهد داشت.
- تصادف منجر به مرگ بدون داشتن گواهی نامه مصداق قتل عمد است
سال هاست که تصادف منجر به فوت جزو بارهای اشتباه حقوقی قرار گرفته است و اشتباهاً حکم آن را قتل عمد می دانند. باید گفت که خیالتان راحت باشد؛ زیرا که این اتفاق قتل غیرعمد است و نباید از صحنه حادثه فرار کرد. فرار از صحنه حادثه مجازات را در پی خواهد داشت. بدون داشتن گواهی نامه فرد به نهایت 2 سال حبس و پرداخت دیه محکوم می شود و دادگاه می تواند فرد خاطی را تا 5 سال از رانندگی محروم کند.
- باورهای اشتباه حقوقی و حق حضانت همیشه با پدر است
یکی دیگر از باورهای نادرست حقوقی که کم و بیش در میان افراد جامعه رواج دارد این است که تنها پدر می تواند حضانت فرزندان را برعهده داشته باشد. در ابتدا باید گفت که حضانت فرزندان تا 7 سالگی با مادر آن ها است و پس از طی این مدت در صورتی که پدر شرایط نگهداری از آن ها را نداشته باشد، حضانت به مادر سپرده خواهد شد. در امر حضانت دادگاه همیشه صلاح فرزندان را در نظر می گیرد.
طبق ماده 1173 قانون مدنی در اثر عدم مواظبت و یا فساد اخلاقی (اعتیاد، فحشا، بیماری روانی، سوء استفاده از فرزندان و ضرب و جرح) حضانت از پدر سلب خواهد شد.
- دو برابر شدن دیه در ماه های حرام
یکی دیگر از باورهای نادرست حقوقی در میان مردم این است که دیه در ماه های حرام 2 برابر می شود. باید گفت که 2 برابر شدن دیه به معنای پرداخت دو دیه کامل است که به آن تغلیظ دیه می گویند؛ اما طبق ماده 555 قانون مجازات اسلامی، رفتار منجر به فوت در ماه های حرام مشمول پرداخت دیه به علاوه یک سوم دیه اضافه می شود.
به طور مثال اگر دیه در ماه های معمولی 600 میلیون باشد، در ماه حرام این مبلغ به 800 میلیون خواهد رسید. نکته دیگر این است که در تغلیظ دیه در ماه های حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) فرقی میان مرد و زن، مسلمان و غیرمسلمان و همچنین بچه و بزرگسال وجود ندارد.
- باورهای اشتباه حقوقی و صیغه 99 ساله همان ازدواج دائم است
در اسلام علاوه بر عقد دائم نوع دیگری از ازدواج وجود دارد که به صورت موقت بوده و برای مدت زمان مشخصی است. در مورد صیغه 99 ساله برخی بر این باورند که چون مدت زمان این نوع نکاح بیش از طول عمر انسان است؛ پس به نوعی ازدواج دائم محسوب می شود. باور اکثریت درباره صیغه 99 ساله این است که اگر مرد فوت کند همسر وی ارث خواهد برد که باید گفت این تصور کاملاً اشتباه است. اما نکته مهم این است که اگر فرزندی از این ازدواج متولد شود از والدین خود ارث می برد.
- امکان منع اشتغال تنها از سوی مرد است
هر چند که بیشتر مردم بر این باورند که تنها مرد می تواند همسر خود را از اشتغال منع کند؛ اما باید گفت که تحت شرایطی خاص قانون این حق را برای زن نیز قائل شده است. حکم منع اشتغال مرد زمانی قابل اجرا است که اخلالی در امر معیشت خانواده ایجاد نکرده و مرد توانایی تأمین نیازهای مالی همسر و فرزند خود را داشته باشد. یکی از دلایلی که می توان درخواست منع اشتغال زوج را داشت، عدم تناسب شغل وی با موقعیت اجتماعی و مصلحت خانوادگی است.
- نگهداری از مشروبات الکلی در صورت عدم استفاده از آن ها جرم نیست
از دیگر باورهای نادرست حقوقی می توان به نگهداری از مشروبات الکلی اشاره کرد. قانون مجازات اسلامی برگرفته از فقه بوده و هر آن چه که در دین اسلام حرام است را جرم می داند. طبق ماده 702 قانون مجازات اسلامی نگهداری از مشروبات الکلی به شش ماه تا یک سال حبس، 74 ضربه شلاق و نیز پرداخت جزای نقدی به میزان 5 برابر ارزش عرفی کالای یادشده می انجامد.
- مجازات حبس و شلاق قابل خرید است
یکی از باورهای اشتباه حقوقی که به صورت جدی در میان مردم رواج پیدا کرده است، امکان خرید مجازات حبس یا شلاق است. در ابتدا باید گفت که مفهوم خرید در مجازات کاملاً غلط است و در مجازات های تعزیری با وجود شرایطی قاضی می تواند مجازات حبس و شلاق را به جزای نقدی تبدیل کند و تشخیص این موضوع بر عهده قاضی خواهد بود.
- برای اعدام قاتل باید مبلغی پرداخت شود که به آن حق تیر یا طناب می گویند
پرداخت پول به ازای حق تیر یا طناب از دیگر باورهای نادرست حقوقی است. به صورت کلی برای اجرای حکم اعدام نیاز به پرداخت مبلغی نیست؛ مگر اینکه قاتل مرد و مقتول زن باشد. در این صورت اولیای دم موظف هستند تا برای اجرای حکم نصف مبلغ دیه کامل را پرداخت کند. این مبلغ به قاتل تعلق خواهد گرفت نه دولت.
- محرومیت از دریافت مهریه در صورت خیانت زن به مرد
اولین و مهمترین اشتباه در رابطه با پرداخت مهریه این است که اگر زن به شوهر خود خیانت کند، دیگر استحقاق گرفتن مهریه را ندارد. بر اساس قانون مدنی هنگامی که عقد بین دو نفر جاری می شود، زن مالک مهریه شده و می تواند هر زمانی آن را مطالبه کند (در صورت عندالمطالبه بودن).
بنابراین، اگر زنی به همسر خود خیانت کند مرد می تواند از وی شکایت کند؛ اما حق مهریه همچنان بر سر جای خود باقی می ماند. اگر عقد دو نفر پیش از آن که با هم رابطه جنسی داشته باشند به دلیل خیانت یا رابطه نامشروع به طلاق منجر شود، مهریه تعیین شده نصف می شود. طبق قانون مهریه زن در دوران عقد نصف است.
- باورهای اشتباه حقوقی و سفته سفید امضا فاقد اعتبار قانونی است
یکی دیگر از بزرگترین اشتباهاتی که متوجه افراد است دادن سفته سفید امضا است. بیشتر افرادی که به دنبال استخدام در کارخانه ها، شرکت ها و موسسات مختلف هستند، هنگام بستن قرارداد با درخواست صدور سفته سفید امضا از سوی کارفرما مواجه می شوند. در حال حاضر، اکثر پرونده های کیفری مربوط به صدور سفته سفید امضا بر اساس اعتماد به طرف مقابل است.
